Περιγραφή

«Ποτέ δεν ντράπηκα για την ψυχή μου τόσο όσο μπροστά στον Ζορμπά», γράφει ο Καζαντζάκης για τον συνεργάτη και συνοδοιπόρο του. Τον αληθινό άνθρωπο που ο συγγραφέας μετονόμασε από Γιώργη σε Αλέξη Ζορμπά, τον έπλασε στο χαρτί ως μυθιστορηματικό πρόσωπο και μετουσίωσε τον πληθωρικό από ζωτική ορμή χαρακτήρα του, χαρίζοντάς του τις μνημειώδεις διαστάσεις ενός ήρωα.

Η ταινία Αλέξης Ζορμπάς (Zorba the Greek) είναι βρετανική-ελληνική ταινία του 1964, σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη με τους Άντονι Κουίν, Άλαν Μπέιτς, Ειρήνη Παππά και Σωτήρη Μουστάκα. Είναι βασισμένη στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά.

Οι πρώτοι που είχαν την έμπνευση να γυριστεί ταινία το βιβλίο του Καζαντζάκη ήταν ο Αμερικανός ηθοποιός Φρέντρικ Μαρτς και η σύζυγός του -επίσης ηθοποιός- ΦλόρανςΈλντριτζ. Κατά τη διάρκεια επίσκεψής τους στην Ελλάδα το 1953 είπαν σε δημοσιογράφους πως είχαν προτείνει στον Ελία Καζάν να γυρίσουν μια ταινία βασιζόμενη στον Αλέξη Ζορμπά του Καζαντζάκη. Το 1954 φημολογείτο πως η ταινία θα γυριζόταν με πρωταγωνιστή τον ΜπαρτΛάνκαστερ. Στα μέσα της δεκαετίας του 1950 ο Ζυλ Ντασέν επιχείρησε να σκηνοθετήσει ανεπιτυχώς το βιβλίο με πρωταγωνιστή τον Σοβιετικό ηθοποιό Νικολάι Τσερκάσοφ.
“Ο Άντονι Κουίν, μονοκόμματος, πελώριος και αξύριστος, είναι ένας τέλειος Ζορμπάς”, έγραψε ο Φρέντυ Γερμανός στις Εικόνες σε ρεπορτάζ του από τα γυρίσματα της ταινίας. Στα Χανιά και στις γύρω περιοχές εκτυλίχθηκε, την άνοιξη του 1964, η ιστορία του “Αλέξη Ζορμπά” όπως την εμπνεύστηκε ο Νίκος Καζαντζάκης και τη μετέφερε στην οθόνη ο Μιχάλης Κακογιάννης. Από τους δημοφιλέστερους λογοτεχνικούς ήρωες ο Ζορμπάς ταυτίστηκε κινηματογραφικά με τον Άντονι Κουίν.
Η άφιξη στην Αθήνα του πρωταγωνιστή αλλά και άλλων διασήμων ηθοποιών κατέστησε την Κρήτη και ειδικότερα τον χώρο των γυρισμάτων στο επίκεντρο του διεθνούς κινηματογραφικού ενδιαφέροντος.
Ο Άλαν Μπέιτς ερμήνευσε τον συγγραφέα, η Ειρήνη Παππά την ελκυστική και επιθετική χήρα και ο Γιώργος Φούντας τον Μαυραντώνη. Για το ρόλο της μαντάμ Ορτάνς επελέγη στην αρχή η Σιμόν Σινιορέ. Ήρθε στην Κρήτη με ορμή και διάθεση αλλά μόλις χρειάστηκε να προσθέσει χρόνια με ειδικό μακιγιάζ πανικοβλήθηκε και αποχώρησε. Τυχερή στάθηκε η αντικαταστάτριά της ΛίλαΚέντροβα που την επόμενη χρονιά τιμήθηκε με Όσκαρ για την ερμηνεία της. “Η αποκάλυψη της ταινίας είναι οι Κρητικοί κομπάρσοι”, ισχυρίστηκε ο Μιχάλης Κακογιάννης που χαρακτήρισε τον Αλέξη Ζορμπά “αναρχική κωμωδία”.
• Σκηνοθεσία: Μιχάλης Κακογιάννης
• Πρωταγωνιστούν: Άντονι Κουίν, Άλαν Μπέιτς, Ειρήνη Παππά,ΛίλαΚέντροβα,Γιώργος Φούντας, Σωτήρης Μουστάκας, Ελένη Ανουσάκη, Γιώργος Βογιατζής, Τάκης Εμμανουήλ, Άννα Κυριακού.
• Παραγωγή: Μιχάλης Κακογιάννης
• Σενάριο: : Μιχάλης Κακογιάννης
• Φωτογραφία: Γουόλτερ Λασάλι
• Μοντάζ: Μιχάλης Κακογιάννης
• Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις
• Διάρκεια: 142΄
• Είδος:Κοινωνική
• Πρώτη κυκλοφορία: 14/12/1964
• ΠοιότηταΉχου: Dolbydigital 5.1
• Εικόνα: Ασπρόμαυρη
• Γλώσσα: Ελληνικά, Αγγλικά
• Υπότιτλοι: Ελληνικά, Αγγλικά

Η ταινία βραβεύτηκε με τρία Όσκαρ:
Όσκαρ Β´ Γυναικείου Ρόλου στη ΛίλαΚέντροβα.
Όσκαρ καλλιτεχνικής διεύθυνσης (για ασπρόμαυρη ταινία) στον Βασίλη Φωτόπουλο.
Όσκαρ φωτογραφίας (για ασπρόμαυρη ταινία) στον Γουόλτερ Λασάλι.

Διαστάσεις : 18.5 Χ 13cm